(Immagine: PA)
Quandu u ghjornu di a Memoria arriva, sentemu spessu a frase commemorativa 'Per ùn scurdà micca' mentre ricordemu i suldati caduti da a Prima Guerra Mundiale in u Commonwealth Britannicu.
A Grande Guerra, cum'è a prima guerra mundiale hè comunemente chjamata, hè stimata chì hà cuntribuitu à a morte di 40 milioni di persone in u mondu, è hè abbastanza vista cum'è a guerra più sanguinosa di a storia.
A frasa incapsula u nostru desideriu di ricurdà a tragedia passata è u sacrifiziu è assicurà chì una tale catastrofa sanguinosa ùn accada mai più.
'Per ùn scurdà micca' hè spessu dettu cù u 'Oda di u Ricordu' di Laurence Binyons .
Tuttavia, da induve nasce a frasa 'Per ùn scurdassi'?
NEWSAM Online rompe l'usu di a frase storicamente iconica.
D'induve vene 'Paura chì dimentichemu'?
Rudyard Kipling
A frasa s'origina in un puema vitturianu di u scrittore Rudyard Kipling, chì l'hà cumposta prima ch'ella fussi tandu usata per cummentà u Ghjubileu di Diamante di a Regina Vittoria in u 1897, quandu hè stata publicata in The Times.
A puesia, lunga cinque strofe è cumposta da sei linee ciascuna, era intitulata Recessionale.
Recessional pare una ripetizione di a frase 'Per ùn scurdà micca' à a fine di ognuna di e prime quattru strofe.
U puema cumpletu Recessional di Rudyard Kipling
Diu di i nostri babbi, cunnisciutu da tempi antichi,
Signore di a nostra linea di battaglia luntana,
Sottu à a quale a manu terribile a tenemu
Dominiu nantu à a palma è u pinu-
Signore Diu di l'Ostie, siate ancu cun noi,
Per ùn scurdà micca - per ùn scurdà micca!
U tumultu è u stridu mori;
I Capitani è i Rè partenu:
Sempre ferma u Tò anticu sacrifiziu,
Un core umile è contritu.
Signore Diu di l'Ostie, siate ancu cun noi,
Per ùn scurdà micca - per ùn scurdà micca!
Chjamate luntanu e nostre marine si scioglienu;
Nantu à e dune è u capu affonda u focu:
Eccu, tutta a nostra pompa d'eri
Hè unu cù Ninive è Tiru!
Ghjudice di e Nazioni, risparmiatemi ancu,
Per ùn scurdà micca - per ùn scurdà micca!
Sì, briachi cù a vista di u putere, perdemu
Lingue salvatiche chì ùn t'anu micca timore,
Tali vantaghji cum'è i Gentili usanu,
O razze minori senza a Lege-
Signore Diu di l'Ostie, siate ancu cun noi,
Per ùn scurdà micca - per ùn scurdà micca!
Per un core paganu chì mette a so fiducia
In u tubu puzzolente è u ferru di ferru,
Tutta a polvere valente chì si basa nantu à a polvere,
È guardà ùn ti chjama micca à guardà,
Per vantaghju freneticu è parolla scema-
A Vostra Misericordia nantu à u To Populu, Signore!
U puema hè pensatu per rapprisintà a natura transitoria di l'Imperu Britannicu, è cumu nunda dura per sempre, pigliendu un tonu solenni è grave.
Ùn hè micca una puesia nantu à a guerra, ma u so tristu realisimu è a mancanza di jingoismu cunvene forse à a tristezza universale dopu a Prima Guerra Mundiale.
Perchè hè adupratu per u ghjornu di a Memoria?
A linea 'Per ùn scurdà micca', hè spessu aghjunta cum'è se fussi parte di l'oda 'Per i Caduti' di Laurence Binyons , è hè ripetuta in risposta da quelli chì stanu à sente, è hè particularmente populare in Australia.
Ùn invechjaranu micca, cum'è noi chì restemu invechjemu:
L'età ùn li stancherà, nè l'anni cundannanu;
À u tramontu di u sole, è in a mattina,
Ci ne ramintaremu.
Unepochi di memoriali di a Guerra Boer sò scritti cù a frase chì mostra u so usu prima di a Prima Guerra Mundiale.
In u Regnu Unitu, in Australia, in Nuova Zelanda è in Singapore, a riga finale, 'Li ricorderemu', hè spessu ripetuta in risposta.
U sensu di lascita da a citazione 'Per ùn scurdà micca' è a necessità di ricunnosce u sacrifiziu hè spessu perchè hè inclusu.
Leghje più